Φωτεινό ή μαύρο το μέλλον της ελληνικής ζάχαρης; Τευτλοπαραγωγοί και εργαζόμενοι στην Ελληνική Βιομηχανία Ζάχαρης (ΕΒΖ) αγωνιούν, βλέποντας τη γλυκιά απόλαυση να χάνει διαρκώς έδαφος τα τελευταία χρόνια και να τους παρασύρει...
Στο Πλατύ Ημαθίας ήταν σπαρμένα με ζαχαρότευτλα 120.000 στρέμματα. Φέτος έχουν μείνει 60.000, λέει ο καλλιεργητής Πρόδρομος Κιρτικίδης Το κεφάλαιο για την επαναλειτουργία δύο εργοστασίων του Ομίλου της ΕΒΖ σε Ξάνθη και Λάρισα, με στόχο την παραγωγή βιοαιθανόλης, κλείνει οριστικά, ακίνητα της επιχείρησης πωλούνται για να καλυφθούν χρέη-δάνεια, η διοίκηση μιλά για πλεονάζον προσωπικό αλλά αφήνει ανοιχτό παράθυρο αισιοδοξίας για όσους αντέξουν. Οι κακές μέρες του «μελιού χωρίς μέλι», όπως χαρακτήρισαν τη ζάχαρη οι στρατιώτες του Μ. Αλέξανδρου, όταν την πρωτοείδαν, ξημέρωσαν το 2006 με την εφαρμογή της Κοινής Οργάνωσης Αγοράς (ΚΟΑ). Η τιμή της έπεσε κατακόρυφα και με το πέρασμα του χρόνου οι αγρότες αναγκάστηκαν να απομακρυνθούν απ'το ζαχαρότευτλο.
«Το Πλατύ Ημαθίας το 2009 είχε 120.000 στρέμματα σπαρμένα με ζαχαρότευτλα. Φέτος έχει σχεδόν τα μισά: 60-65.000. Είχα 150 στρέμματα σπαρμένα με ζαχαρότευτλα το 2009. Φέτος, δεν έχω ούτε ένα», λέει ο Πρόδρομος Κιρτικίδης.
Αναλόγως βέβαια έπραξαν και άλλοι παραγωγοί στη Λάρισα και όχι μόνο. Φέτος, τα δύο εργοστάσια της ΕΒΖ στο Λευκώνα Σερρών και στην Ορεστιάδα υπολειτούργησαν λόγω έλλειψης πρώτης ύλης, εξαιτίας καιρικών συνθηκών και απροθυμίας των αγροτών να σπείρουν τεύτλα, ενώ το βάρος σήκωσαν κυρίως το εργοστάσιο στο Πλατύ Ημαθίας και τ'άλλα δύο ελληνικά εργοστάσια του Ομίλου ΕΒΖ στη Σερβία.
Η διοίκηση της ΕΒΖ, μετά τον περιορισμό των ελλειμμάτων, ζητά θυσίες απ'τους εργαζομένους για να ξαναγίνει η επιχείρηση βιώσιμη: πώληση περιουσιακών στοιχείων και περαιτέρω μειώσεις/μετατάξεις προσωπικού, περίπου 100 ατόμων.
* Σχεδόν 10.000 άνθρωποι ασχολούνται σήμερα άμεσα με την παραγωγή και επεξεργασία τεύτλου στην Κεντρική Ελλάδα, τη Μακεδονία και τη Θράκη, ενώ έμμεσα εμπλέκονται με κάποιον κρίκο της αλυσίδας παραγωγής: μεταφορείς, έμποροι χονδρικής-λιανικής, εργαζόμενοι στον τομέα γεωργικών μηχανημάτων-εξοπλισμού, κτηνοτρόφοι, που αγοράζουν μελάσα κ.ά.
Μολονότι το ελληνικό ζαχαρότευτλο δεν είναι το πλουσιότερο σε pol (τίτλος περιεκτικότητας σε ζάχαρη), όπως λ.χ. της Γερμανίας, η ελληνική ζάχαρη είναι πολύ καλής ποιότητας διότι δεν κρυσταλλώνει. Παρότι οι γνωρίζοντες δεν μιλούν για ελληνοποιήσεις, γίνεται λόγος για «ανακατέματα» και χαρμάνια ελληνικής με ξένη.
Η παραγωγή ζάχαρης και η επεξεργασία της ήταν από τις ελάχιστες καθετοποιημένες παραγωγές στην Ελλάδα, αλλά αποφάσεις της Ε.Ε. και εγγενείς αδυναμίες (αυξημένο κόστος παραγωγής εξαιτίας κλιματολογικών συνθηκών, ραντισμάτων και εξοπλισμού) την ώθησαν στο περιθώριο.
Παραγωγική αυτοκτονία
* Ενώ ώς το 2005 η ελληνική ζάχαρη εξασφάλιζε κερδοφορία, το 2006 υπογράφτηκε η ταφόπλακά της, όταν η Ελλάδα συμφώνησε με την Ε.Ε. να παραγάγει σχεδόν τη μισή παραγωγή από τις ανάγκες της και να πάει σε εισαγωγές! Η Ε.Ε. έλαβε απόφαση για μείωση της παραγωγής ζάχαρης από τις χώρες-μέλη της κατά 50%, με το σκεπτικό ότι η αγορά ζάχαρης από ζαχαροκάλαμο, αντί για ζαχαρότευτλο, από τρίτες χώρες, συνέφερε περισσότερο, ώστε να διευκολυνθούν οι εξαγωγές βιομηχανικών προϊόντων στις ζαχαροπαραγωγούς Βραζιλία και Ινδία.
Η Ελλάδα υπέγραψε να της δοθεί ποσόστωση 158.000 τόνους από την Ε.Ε. και -ανεπαρκή- αντισταθμιστικά οφέλη, μολονότι μπορούσε να παραγάγει 320.000 τόνους ζάχαρης στα ελληνικά εργοστάσια και να καλύψει την εγχώρια κατανάλωση. Ορισμένοι παραγωγοί αποζημιώθηκαν και στράφηκαν σε άλλες καλλιέργειες.
Σήμερα, με κύκλο εργασιών 257,3 εκατ. ευρώ, η ΕΒΖ βαρύνεται με υποχρεώσεις περίπου 195,8 εκατ. ευρώ, ενώ η περιουσία της αγγίζει τα 160 εκατ. ευρώ.
* Οπως εξηγεί ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας Εργαζομένων στην ΕΒΖ, Μανώλης Λαγογιάννης, επικρατεί αβεβαιότητα. «Εχουμε στείλει τόσες επιστολές -μέχρι στον πρωθυπουργό έχουμε φτάσει- και δεν μας απαντούν. Ζητάμε να ξεκαθαριστεί το ιδιοκτησιακό καθεστώς της Βιομηχανίας Ζάχαρης. Παλαιότερα εργάζονταν 1.450 άνθρωποι και τώρα είμαστε 460 εργάτες και υπάλληλοι. Είχε κάπου 9.000 παραγωγούς τεύτλου και 3.700 εποχικά εργαζομένους. Τώρα οι παραγωγοί δεν ξεπερνούν τους 2.000. Στη Σερβία στα δύο εργοστάσια της Βιομηχανίας Ζάχαρης εργάζονται γύρω στα 700 άτομα, ελάχιστοι όμως Ελληνες».
Επιμένει ο κ. Λαγογιάννης ότι «ενώ έχουμε μέχρι τώρα αναλογιστικές μελέτες από ξένους οίκους, για την παραγωγή βιοαιθανόλης στα εργοστάσια της Λάρισας και της Ξάνθης κι έχουν πληρωθεί πολλά λεφτά και υπήρχε αυτή η δυνατότητα, τώρα λένε πως δεν συμφέρει. Σημασία έχει ότι τα δύο εργοστάσια απαξιώθηκαν τελείως».
* «Παρότι η ζάχαρη δεν διανύει τις καλύτερές της μέρες, θεωρούμε ότι υπάρχει μέλλον», λέει ο πρόεδρος της ΕΒΖ, Χρυσόστομος Γερούκης.
«Επιδιώκουμε ν'ανακτήσουμε το 50% του μεριδίου της αγοράς, αλλά αυτό δεν είναι εύκολο. Χάσαμε αγορές. Εχουμε μεγάλο κόστος παραγωγής και χρέη, που καταφέραμε να τα μειώσουμε φέτος, πουλώντας μέρος της περιουσίας, κυρίως οχήματα. Προχωράμε σε στρατηγικές συμμαχίες αλλά πρέπει να βρεθεί τρόπος ν' αποχωρήσει το πλεονάζον προσωπικό (γύρω στα 100 άτομα) με μετατάξεις-εθελουσία και να πουλήσουμε κι άλλα ακίνητα».
Τώρα, τον τελικό λόγο έχουν το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και η Αγροτική Τράπεζα, που κατέχει το 83% των μετοχών της ΕΒΖ.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου