Γύρω γύρω όλοι

Του ΠΑΝΟΥ ΣΩΚΟΥ

Ούτε εθνικής ανάγκης ούτε συνεργασίας και συναίνεσης ούτε προσωπικοτήτων ούτε τεχνοκρατών ούτε προσώπων κοινής αποδοχής. Στη νέα κυβέρνηση χώρεσε το λεγόμενο «όλον ΠΑΣΟΚ», με τα κορυφαία στελέχη του στην πρώτη γραμμή.

 
Του ΓΙΑΝΝΗ ΚΑΛΑΪΤΖΗ  
Είναι μια κυβέρνηση με έντονο εκλογικό χρώμα, στόχος της οποίας συν τοις άλλοις θα είναι, εκ των πραγμάτων, η προετοιμασία της ίδιας και του ΠΑΣΟΚ για τις επόμενες εκλογές, τις οποίες όλες οι εκτιμήσεις τοποθετούν πολύ πριν από το 2013... ίσως και πριν βγει το 2011. Είναι χαρακτηριστικά τα λόγια που μας είπε ένας υπουργός μετά τη συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου:
«Στη συνεδρίαση αισθάνθηκα σαν να βρισκόμουν σε κομματική σύσκεψη βλέποντας γύρω μου πρόσωπα, με το καθένα να έχει τη δική του προσωπική διαδρομή μέσα στο ΠΑΣΟΚ έστω και με διαφορετικές απόψεις. Αυτή η σύνθεση θα μας βοηθήσει και εκλογικά». Ηταν και ένα καρφί για πρόσωπα εκτός ΠΑΣΟΚ που έμειναν εκτός...
Ο «πατέρας» της έκφρασης «το όλον ΠΑΣΟΚ» Ευάγγελος Βενιζέλος είναι το ισχυρό πρόσωπο ως αντιπρόεδρος και υπουργός Οικονομικών, όμως σε αυτό το σχήμα βρήκαν θέση από τον Παντελή Οικονόμου, που ασκούσε σταθερά κριτική από πιο αριστερή θέση αλλά πάντα εντός πλαισίων, μέχρι τον Πάρι Κουκουλόπουλο, που ήταν σταθερός επικριτής της κυβερνητικής λειτουργίας, ένας από τους «16» της πρόσφατης γνωστής επιστολής βουλευτών και εκ των στενών υποστηρικτών του κ. Βενιζέλου.
Δύο είναι τα κλειδιά του ανασχηματισμού:
1 Η ανάληψη της ευθύνης της οικονομίας από τον Ευάγγελο Βενιζέλο. Το όνομά του έπαιζε πολύ καιρό για τη θέση αυτή και το τελευταίο δίμηνο φρόντιζε να κρατάει αποστάσεις από τους χειρισμούς του Γ. Παπακωνσταντίνου, καταθέτοντας συχνά πλατφόρμα οικονομική στο υπουργικό συμβούλιο. Αναλαμβάνοντας και τη θέση του αντιπροέδρου θα έχει και ρόλο συντονιστή σε όλο τον οικονομικό κύκλο.
Επίσης ο κ. Βενιζέλος με το ειδικό βάρος που έχει αναμένεται να εκτονώσει και τις αντιδράσεις στην Κ. Ο., αντιδράσεις που εν πολλοίς στρέφονταν προσωπικά κατά του Γ. Παπακωνσταντίνου, τον οποίο οι βουλευτές θεωρούσαν ότι είχαν του χεριού τους.
Από την ορκωμοσία της νέας κυβέρνησης Ο νέος υπουργός Οικονομικών είναι ένα πρόσωπο μάλλον άγνωστο στους πιστωτές της χώρας και ίσως στην αρχή υπάρξει μια επιφυλακτικότητα. Η πρώτη γνωριμία τους θα γίνει αύριο κιόλας στις Βρυξέλλες όπου θα πάρει μέρος στη συνεδρίαση του Γιούρογκρουπ και του Ecofin.
2 Η συγκρότηση κυβερνητικής επιτροπής. Ενα όργανο που αρνιόταν σταθερά ο Γ. Παπανδρέου να συγκροτήσει και το οποίο θα αναλάβει τον συντονισμό της καθημερινής λειτουργίας της κυβέρνησης. Με την κυβερνητική επιτροπή αναδεικνύεται και η ηγετική ομάδα της κυβέρνησης. Η επιτροπή ήταν πάγιο αίτημα όλων των κορυφαίων στελεχών, προκειμένου να αποκατασταθεί ο θεσμικός συντονισμός του κυβερνητικού έργου και να μην κάνει αυτή τη δουλειά η -κατά τη Βάσω Παπανδρέου- εξωθεσμική «παρέα του πρωθυπουργού»... Το αίτημα για κυβερνητική επιτροπή και την αποκατάσταση της θεσμικής δομής στη λειτουργία της κυβέρνησης έθεσαν στον πρωθυπουργό το τελευταίο διήμερο αρκετοί υπουργοί στις συζητήσεις που είχαν μαζί του.*

Χωρίς παντοδυναμία...

Από την ανάλυση του ανασχηματισμού προκύπτουν στοιχεία που δείχνουν ότι ο πρωθυπουργός αναγκάστηκε να βάλει πολύ νερό στο κρασί του σε αυτόν τον ανασχηματισμό και να κάνει αλλαγές που στην εποχή της παντοδυναμίας του ούτε καν δεχόταν να τις ακούσει:
1 Η συγκρότηση της κυβερνητικής επιτροπής ήταν το πρώτο. Σε αυτή συμμετέχουν 10 υπουργοί (Ρέππας, Καστανίδης, Βενιζέλος, Χρυσοχοΐδης, Παπακωνσταντίνου, Διαμαντοπούλου, Ραγκούσης, Λοβέρδος, Σκανδαλίδης, Παπουτσής). Δεν έχει διευκρινιστεί αν ο Θ. Πάγκαλος θα συμμετέχει ex officio ως αντιπρόεδρος.
2 Αναγκάστηκε να βγάλει από την κυβέρνηση «δικά του παιδιά», όπως είναι η Τίνα Μπιρμπίλη, ο Δημ. Δρούτσας και ο Γ. Πανάρετος. Ο κ. Δρούτσας, που γίνεται ευρωβουλευτής και επικεφαλής της ευρωβουλευτικής ομάδας του ΠΑΣΟΚ, είχε δεχθεί σκληρή επίθεση από πολλούς βουλευτές πριν από δύο εβδομάδες για θέσεις (κατά βάση στη σωστή κατεύθυνση) που είχε υποστηρίξει σχετικά με τον ρόλο και τα προνόμια των βουλευτών.
Η Τίνα Μπιρμπίλη ποτέ δεν έγινε αποδεκτή από τους βουλευτές και η εμμονή της να λειτουργεί ως υπουργός με βάση περιβαλλοντικά κριτήρια την έφερνε συχνά σε συγκρούσεις. Διατήρησε τον Π. Γερουλάνο λόγω του ότι είναι και βουλευτής, ενώ έδωσε μεν στον Γ. Ραγκούση σημαντικό υπουργείο (Υποδομών) όχι όμως το πρώτο τη τάξει που είχε μέχρι τώρα (Εσωτερικών). Εβαλε στην κυβέρνηση στη θέση του υπουργού Εξωτερικών άλλον παλιό του συνεργάτη, τον Σταύρο Λαμπρινίδη, ο οποίος όμως, σε αντίθεση με τον κ. Δρούτσα, έχει σταθερή κομματική παρουσία πολλά χρόνια, ενώ είναι ευρωβουλευτής από το 2004.
Τη θέση του στην Ευρωβουλή θα πάρει ο κ. Δρούτσας ως πρώτος επιλαχών υποψήφιος ευρωβουλευτής. Σύμφωνα με πληροφορίες, η επιλογή του κ. Λαμπρινίδη στο υπουργείο Εξωτερικών έγινε: πρώτον, γιατί ο κ. Παπανδρέου θέλει σε αυτό το υπουργείο άτομα της απολύτου εμπιστοσύνης του και ο κ. Λαμπρινίδης είναι τέτοιος και, δεύτερον, γιατί με αυτή την αλλαγή ο κ. Δρούτσας «αποκαθίσταται θεσμικά...».
3 Δεν απέφυγε και πάλι το πολυμελές σχήμα. Η νέα κυβέρνηση έχει 41 μέλη έναντι 49 που είχε. Το γεγονός έχει την εξήγησή του. Σύμφωνα με πληροφορίες, προχθές το βράδυ υπουργοί και υφυπουργοί δεν ξεπερνούσαν τους 30, κι αυτό γιατί είχαν γίνει πολλές συγχωνεύσεις υπουργείων. Το σχέδιο όμως γρήγορα εγκαταλείφθηκε όταν διαπιστώθηκε ότι τα προεδρικά διατάγματα, που θα έπρεπε να εκδοθούν για τις νέες συγχωνεύσεις, ήταν πολλά και θα σπαταλιόταν πολύτιμος χρόνος, περισσότερος των δύο μηνών.
4 Εγκατέλειψε την προσφιλή του τακτική να αξιοποιεί πολλές γυναίκες. Η νέα κυβέρνησή του έχει τις λιγότερες, μόλις τέσσερις.

Ποιοι κόπηκαν...

Η έκπληξη ήταν η έξοδος από την κυβέρνηση της Λούκας Κατσέλη, την οποία οι πληροφορίες έφερναν μέχρι προχθές αργά το βράδυ ως υποψήφια για το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης. Συνεργάτες της όμως μας έλεγαν ότι δεν της έγινε καμία πρόταση για κανένα υπουργείο. Της έγινε μόνο μια νύξη για το υπουργείο Διοικητικής Μεταρρύθμισης, υπό τον Δημ. Ρέππα. Θέση την οποία ούτως ή άλλως δεν θα μπορούσε να αποδεχθεί. Κόπηκαν ακόμα ο Γ. Διαμαντίδης, καθώς καταργήθηκε και πάλι το πολύπαθο υπουργείο Ναυτιλίας, και αρκετοί υφυπουργοί... Εκτός έμεινε και ο Τηλέμαχος Χυτήρης.

Ποιοι άλλαξαν

Εκπληξη ήταν η μετακίνηση του Γιάννη Ραγκούση από το πρώτο τη τάξει υπουργείο Εσωτερικών στο σημαντικό αλλά δύσκολο υπουργείο Υποδομών. Λέγεται ότι χρεώθηκε το γεγονός πως δεν λειτούργησε στα καθήκοντα του συντονιστή που του είχε αναθέσει ο πρωθυπουργός τον περασμένο Σεπτέμβριο και είχε προκαλέσει τριβές με άλλους υπουργούς.

Νέο υπουργείο

Δημιουργήθηκε το υπουργείο Διοικητικής Μεταρρύθμισης. Ο τομέας αποκόπηκε από το υπουργείο Εσωτερικών. Σύμφωνα με πληροφορίες, ο κ. Παπανδρέου θέλει να τρέξει γρήγορα η αναδιοργάνωση της δημόσιας διοίκησης στην οποία θα στηριχθεί και η επιτάχυνση των αποκρατικοποιήσεων. Ο Δημ. Ρέππας ανέλαβε αυτό το έργο.

Αγκάθια

Η κυβέρνηση έχει δύο αντιπροέδρους.Τον Θ. Πάγκαλο, που θα συνεχίσει να ασκεί τις αρμοδιότητες που του αναθέτει κάθε φορά ο πρωθυπουργός, και τον Ε. Βενιζέλο, που αναλαμβάνει τον συντονισμό του οικονομικού κύκλου. Μεγάλο το πολιτικό εκτόπισμα, είναι πιθανό οι δρόμοι τους να διασταυρωθούν κάποια στιγμή