Το «αίνιγμα» του Νηλ Άρμστρονγκ

Μία από τις πλέον διάσημες φιγούρες της ανθρώπινης ιστορίας, ο πρώτος άνθρωπος που πάτησε στη Σελήνη αποφεύγει τη δημοσιότητα εδώ και 40 χρόνια.

Ένας από τους ανθρώπους - ορόσημα του «Αγώνα για την Κατάκτηση του Διαστήματος», ο Νηλ Άρμστρονγκ, μέσα στα 40 χρόνια που έχουν μεσολαβήσει από την ιστορική προσελήνωση του «Απόλλων 11» (20 Ιουλίου 1969) έχει αποφύγει συστηματικά τα φώτα της δημοσιότητας, εν αντιθέσει με τους περισσότερους συναδέλφους του αστροναύτες εκείνης της «ηρωικής» εποχής.
Σε μία απόπειρα να αποκαλύψει τον άνθρωπο πίσω από τη διαστημική στολή, ο Άντριου Σμιθ, συγγραφέας του βιβλίου «Moondust: In Search of the Man Who Fell to Earth» (Σεληνιακή Σκόνη: Αναζητώντας τον Άνθρωπο που Έπεσε στη Γη), ταξίδεψε σε όλες τις ΗΠΑ, συναντώντας ανθρώπους που έπαιξαν ρόλο στη ζωή του Νηλ Άρμστρονγκ.
To συμπέρασμα στο οποίο κατέληξε ήταν ότι ο Άρμστρονγκ, 78 ετών, πιστεύει ότι δεν του αξίζει η προσοχή.
«Εργάστηκαν 400.000 άνθρωποι για το πρόγραμμα (Απόλλων 11), σε πολλά διαφορετικά πόστα, και πιστεύει ότι δεν του αξίζει να κερδίσει όλη τη δόξα απλά και μόνο επειδή έκανε ό,τι έκανε» είπε ο Σμιθ.
Ο Νηλ Άρμστρονγκ αρχικά συμμετείχε στους εορτασμούς και τις τελετές απόδοσης τιμών, αλλά πάντα κρατούσε μία απόσταση, προτιμώντας να μιλά μόνο για τα γεγονότα αντί για εντυπώσεις και συναισθήματα. Σύντομα άρχισε να αρνείται να δίνει συνεντεύξεις και να παρίσταται σε φωτογραφήσεις.
«Απ' όσο ξέρω έχει δώσει μόνο δύο τηλεοπτικές συνεντεύξεις μέσα στα τελευταία 40 χρόνια - και δεν έχει πει τίποτα για αυτά τα οποία ένιωσε. Θα μιλήσει για τα γεγονότα και τέλος» είπε ο Σμιθ, ο οποίος, αν και έχει επικοινωνία μέσω email με τον Άρμστρονγκ, δεν έχει καταφέρει να τον πείσει να παραχωρήσει συνέντευξη.
«Δεν ήθελε να επωφεληθεί οικονομικά - ακόμα και αν πολλοί από τους άλλους αστροναύτες που βάδισαν στην Σελήνη το έχουν κάνει - και, παραδόξως, το έχει τηρήσει αυτό. Όπως μου είπαν από έναν οίκο δημοπρασιών, αν ο Άρμστρονγκ περνούσε απλά ένα απόγευμα υπογράφοντας αυτόγραφα, θα μπορούσε να κερδίσει ένα εκατομμύριο δολάρια, αλλά πάντα αρνείται».
Δύο χρόνια μετά την ιστορική πτήση του Απόλλων 11, ο Άρμστρονγκ άφησε τη NASA για μία έδρα στο τμήμα αεροδιαστημικής ναυπηγικής στο πανεπιστήμιο του Σινσινάτι, ωστόσο η διασημότητά του τον «κυνήγησε» και εκεί, καθώς όλοι του ζητούσαν αυτόγραφα.
Λόγω της ηθελημένης απουσίας του, ο συνάδελφός του Μπαζ Ώλντριν (ο οποίος συνεργάστηκε με τον ραπ καλλιτέχνη Snoop Dogg και τον παραγωγό Κουΐνσι Τζόουνς για την παραγωγή ενός single, του Rocket Experience, με αφορμή τα 40 χρόνια από την αποστολή) έγινε το «δημόσιο πρόσωπο του διαστήματος».
«Όλοι όσοι συνάντησα περιέγραψαν τον Άρμστρονγκ σαν έναν εξαιρετικά συγκρατημένο, χαμηλών τόνων άνθρωπο. Άρχισα να αναρωτιέμαι αν τον προστάτευαν, ή αν απλά είναι ένας απλός, καθημερινός άνθρωπος» είπε ο Σμιθ, ο οποίος όμως συμπλήρωσε ότι κάτι τέτοιο δεν ισχύει.
«Ήταν ένας απίστευτα καλός πιλότος. Έχει πετάξει το Χ-15, το ταχύτερο αεροσκάφος στον κόσμο, σε ταχύτητα 6.440 χλμ/ ώρα. Μπορεί να πετάξει τα πάντα, είναι ίσως ο πιο διακεκριμένος πιλότος που έχει ζήσει ποτέ».
Δύο άλλα βασικά στοιχεία του χαρακτήρα του Νηλ Άρμστρονγκ, κατά το Σμιθ, είναι ο «σιδερένιος» αυτοέλεγχός του (τον οποίο είχε σχολιάσει και ο Μπαζ Ώλντριν), καθώς και η εκκεντρικότητά του: τη στιγμή που οι άλλοι αστροναύτες έπαιρναν μαζί τους κλασικά ή κάντρι μουσικά κομμάτια, ο Άρμστρονγκ πήρε μαζί του τη «Συμφωνία του Νέου Κόσμου» του Ντβόρακ, καθώς και μουσική από θέρεμιν- ένα ιδιαίτερο μουσικό όργανο, του οποίου ο «εξώκοσμος» ήχος έχει συνδεθεί με τις ταινίες επιστημονικής φαντασίας.
Το τελικό συμπέρασμα του Σμιθ ήταν ότι ίσως το μεγαλύτερο κατόρθωμα του Νηλ Άρμστρονγκ δεν ήταν το ότι περπάτησε στο φεγγάρι, αλλά ότι, μετά από αυτό, κατάφερε να γίνει - και το σημαντικότερο, να παραμείνει- ένας άνθρωπος- αίνιγμα.
www.kathimerini.gr με πληροφορίες από BBC