Φυλακισµένο το Νοµπέλ Ειρήνης Χαστούκι για το Πεκίνο η βράβευση του κινέζου ακτιβιστή Λιου Σιαµπό

Ενα ηχηρό µήνυµα προς το Πεκίνο αποτελεί η βράβευση του πρώτου Κινέζου στην ιστορία µε το Νοµπέλ Ειρήνης. Η νορβηγική επιτροπή έδωσε το βραβείο στον φυλακισµένο αντιφρονούντα Λιου Σιαµπό για «τον µακρύ και µη βίαιο αγώνα του για τα ανθρώπινα δικαιώµατα στην Κίνα» παρά τις πιέσεις του κινεζικού καθεστώτος, το οποίο αντέδρασε µε µια οργισµένη ανακοίνωση.
Ο καθηγητής Λογοτεχνίας Λιου Σιαµπό υφίσταται τις διώξεις του καθεστώτος της χώρας του από το 1989 και τα δραµατικά γεγονότα της Πλατείας Τιενανµέν. Λίγες ηµέρες πριν από την αιµατηρή επέµβαση του Στρατού, ο τότε 33χρονος Λιου είχε ξεκινήσει απεργία πείνας. «Δεν έχουµε εχθρούς! Δεν θα αφήσουµε το µίσος και τη βία να δηλητηριάσουν τη φρόνησή µας και τον εκδηµοκρατισµό της Κίνας», έγραφε σε ένα µανιφέστο του. Η δράση του στοίχισε στον Λιου τη σύλληψη και την καταδίκη του σε 20 µήνες φυλάκισης. Τη δεκαετία του 1990 πέρασε τρία χρόνια σε στρατόπεδο αναµόρφωσης µέσω της εργασίας και πολλούς µήνες σε κατ’ οίκον περιορισµό, ποινή που του επιβλήθηκε και το 2006. Παρά τις διώξεις του καθεστώτος, ο Λιου συνέχισε τον αγώνα του για τα ανθρώπινα δικαιώµατα ζητώντας πολιτικές µεταρρυθµίσεις και το τέλος της µονοκρατορίας του Κοµµουνιστικού Κόµµατος, καταγγέλλοντας τις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωµάτων, διεκδικώντας το δικαίωµα στην ελευθερία της έκφρασης. Η βαρύτερη καταδίκη για τον νοµπελίστα αντιφρονούντα ήρθε πέρυσι τα Χριστούγεννα.

Βασικός συντάκτης της «Χάρτας 08», ενός µανιφέστου για τις πολιτικές ελευθερίες κατά το πρότυπο της τσεχοσλοβακικής «Χάρτας 77», ο Λιου συνελήφθη για άλλη µια φορά και οδηγήθηκε σε δίκη. Χωρίς να του δοθεί το δικαίωµα να απολογηθεί, καταδικάστηκε σε κάθειρξη έντεκα ετών για «υποκίνηση σε ανατροπή της κρατικής εξουσίας». Σύµφωνα µε την απόφαση του δικαστηρίου, τα γραπτά του Λιου «είχαν στόχο στην ανατροπή της δηµοκρατικής δικτατορίας του λαού και του σοσιαλιστικού συστήµατος».

«Αθλια απόφαση». Η οργισµένη αντίδραση του Πεκίνου ήρθε λίγες ώρες µετά την ανακοίνωση της βράβευσής του από τη νορβηγική επιτροπή. Στην ανακοίνωσή του γίνεται λόγος για «άθλια απόφαση που αντίκειται στις αρχές ενός βραβείου για την Ειρήνη» και προστίθεται ότι η βράβευση του Λιου θα βλάψει τις σχέσεις της Κίνας µε τη Νορβηγία. Ηδη το Πεκίνο προέβη σε διπλωµατικό διάβηµα διαµαρτυρίας. «Ο Λιου Σιαµπό», επεσήµανε, «είναι ένας εγκληµατίας που έχει καταδικαστεί από την κινεζική Δικαιοσύνη για παραβίαση του νόµου». «Νοµίζω πως θα ήταν αρνητικό για τη φήµη της Κίνας στον κόσµο αν επέλεγε να τιµωρήσει τη Νορβηγία ως χώρα για το βραβείο», δήλωσε ο νορβηγός πρωθυπουργός.

Η είδηση της βράβευσης του Λιου «κόπηκε» τόσο από τα κρατικά ΜΜΕ όσο και από τους βασικούς ιστοτόπους της Κίνας. «Ο Λιου Σιαµπό θα πάρει κουράγιο από αυτό το βραβείο», δήλωσε ευχαριστώντας «όλο τον κόσµο» η σύζυγός του, Λιου Σια. «Ζητώ µε έµφαση από την κινεζική κυβέρνηση να τον απελευθερώσει», πρόσθεσε σε τηλεφωνικές δηλώσεις της από το διαµέρισµά τους στο Πεκίνο, όπου βρισκόταν περιτριγυρισµένη από αστυνοµικούς. Ο Λιου επελέγη µεταξύ 237 υποψηφίων - αριθµός ρεκόρ. Υπέρ της υποψηφιότητάς του είχαν ταχθεί ο Δαλάι Λάµα, ο αιδεσιµώτατος Ντέσµοντ Τούτου και ο συγγραφέας και πρώην πρόεδρος της Τσεχίας, Βάτσλαβ Χάβελ, επίσης κάτοχοι του Νοµπέλ Ειρήνης.


Κρατάει χρόνια η «βεντέτα»

Δεν είναι η πρώτη φορά που η Ακαδηµία Νοµπέλ εξοργίζει το Πεκίνο. Το 1989 η νορβηγική επιτροπή είχε βραβεύσει µε Νοµπέλ Ειρήνης τον Δαλάι Λάµα, τον θρησκευτικό ηγέτη του Θιβέτ, τον οποίο έχει εξορίσει το κινεζικό καθεστώς. Εντεκα χρόνια αργότερα η σουηδική επιτροπή έδωσε το βραβείο Λογοτεχνίας στον Γκάο Σινγιάνγκ, συγγραφέα ο οποίος είχε βρει καταφύγιο στη Γαλλία τη δεκαετία του 1980 προκειµένου να αποφύγει τη λογοκρισία στη χώρα του. Τη βράβευση του Λιου Σιαµπό χαιρέτισαν ο ΟΗΕ, η Ε.Ε., οργανώσεις για τα ανθρώπινα δικαιώµατα καθώς και ο περυσινός βραβευθείς, ο Μπαράκ Οµπάµα, που κάλεσε την Κίνα να αφήσει τον φυλακισµένο διαφωνούντα ελεύθερο.