Λόγω της ευρύτατης διάδοσης της δερματοστιξίας, του λεγόμενου "τατουάζ", που είχε προβλέψει ακόμη και ο Πατροκοσμάς, αλλά και του γεγονότος ότι πολλοί επώνυμοι καλλιτέχνες το χρησιμοποιούν ευρέως, ας ρίξουμε μια ματιά να δούμε πώς το λεγόμενο «τατού» (tattoo) έκανε τη μεγάλη διαδρομή του από το χθες για να φθάσει στο σήμερα!...
Η δερματοστιξία, ως γνωστό, είναι η χάραξη εικόνων, σχεδίων και όλα τα παρόμοια στο σώμα τού ανθρώπου με ένα αιχμηρό όργανο. Ονομάζεται και στιγματισμός ή τατουάζ (tatouage).
Η λέξη τατουάζ, λένε πως κατάγεται από λέξη της παλαιάς γλώσσας της Ταϊτής, όπου η συνήθεια ονομαζόταν «τατάου».
Ανάλογα με το χρώμα του δέρματος που επικρατεί σε μια περιοχή, το τατουάζ μπορεί να γίνει κατά δυο διαφορετικούς τρόπους· αν το δέρμα έχει έντονο χρώμα, συνηθίζονται οι διακοσμητικοί τραυματισμοί, ενώ αν, αντίθετα, το δέρμα είναι ανοικτόχρωμο, συνηθίζεται το πραγματικό τατουάζ με τη χρησιμοποίηση χρωστικών ουσιών.
Τα εργαλεία που χρησιμοποιούνται για το τατουάζ, που κατά κανόνα χρησιμοποιούνται για τρύπημα, είναι ουσιαστικά δύο: η βελόνα, που πρέπει να εισάγει τη χρωστική ουσία κάτω από την επιδερμίδα, και το σφυράκι, με το οποίο τη χτυπούν για να τρυπήσει το δέρμα.
Τι έκαναν οι πρωτόγονοι
Στους πλέον πρωτόγονους λαούς η βελόνα, που χρησιμοποιείται για τατουάζ, αποτελείται συνήθως από σκληρό αγκάθι ψαριού ή από κόκαλο καρφωμένο σε ορθή γωνία σε μια λαβή, ενώ στους πιο αναπτυγμένους λαούς οι βελόνες είναι μεταλλικές.
Στους πρωτόγονους λαούς το τατουάζ γίνεται συχνά κατά την τελετή της μύησης και έχει προορισμό να δείξει ότι το άτομο είναι πλέον ώριμο για την κοινωνική ζωή. Άλλες φορές το τατουάζ αποτελεί διακριτικό χαρακτηριστικό της φυλής (Νέα Γουινέα, Σαν, Βιρμανία, αρχαίοι Αζτέκοι, Καρίβες κλπ.) ή ως έμβλημα τιμής ή κάστας στη Νέα Ζηλανδία, στην Ινδονησία και, για εκείνους που σκοτώνουν αγριόχοιρους, σε μερικά μέρη της Νέας Γουινέας.
Στη Νέα Ζηλανδία συνηθίζονταν μερικά πολύπλοκα τατουάζ Οι σημαντικές προσωπικότητες έκαναν τατουάζ σε όλο το πρόσωπο με διάφορα καμπυλόγραμμα σχέδια που ονομάζονταν μόκο. Στα νησιά Τόνγκα οι άνδρες σκέπαζαν όλο το σώμα τους με τατουάζ από τον αφαλό έως τη μέση των μηρών και, καθώς η τέχνη του τατουάζ δεν ήταν γνωστή στα νησιά τους, ήταν υποχρεωμένοι να πηγαίνουν στη Σαμόα.
Εκτέλεση τατουάζ με βελόνα στους Ιμπάν του Σαραουάκ. (Η φωτογραφία είναι από την εγκυκλοπαίδεια «Δομή»).
Πού γίνονται τα περισσότερα τατουάζ;
Λένε πως οι λαοί των νησιών Μαρκέσας είναι μάλλον οι άνθρωποι με τα περισσότερα τατουάζ του κόσμου, γιατί το τατουάζ επεκτείνεται και στο δέρμα του κεφαλιού, στα ούλα, ακόμα και στα βλέφαρα, τόσο που για να συμπληρώσουν το τατουάζ χρειάζονται συχνά 30 χρόνια.
Στην Ασία το τατουάζ είναι πολύ διαδεδομένο στην Ιαπωνία, όπου, έως πριν λίγες δεκαετίες, χρησιμοποιούνταν στα καλυμμένα μέρη του σώματος με περίπλοκα σχέδια σε κόκκινο ή μπλε χρώμα. Στην Κίνα ήταν προνόμιο των έγγαμων γυναικών να μπορούν να κάνουν τατουάζ στο σώμα τους.
Μερικοί λαοί των Φιλιππίνων και της Ινδονησίας χρησιμοποιούν το τατουάζ σε μεγάλη έκταση. Στη βόρεια Ασία (Οστιάκοι, Τζιλιάκοι) χρησιμοποιούσαν το λεγόμενο τατουάζ με ράψιμο, που συνίστατο στο πέρασμα ενός νήματος βουτηγμένου σε χρώμα κάτω από το δέρμα με βελόνι. Στην Εγγύς Ανατολή το τατουάζ γινόταν μόνο στο πρόσωπο και στα χέρια των γυναικών της Αραβίας.
Το τατουάζ ήταν επίσης γνωστό στους πριν από τον Κολόμβο λαούς της Αμερικής και σήμερα είναι διαδεδομένο στα νησιά της Καραϊβικής Θάλασσας.
Από τους Άραβες το τατουάζ διαδόθηκε στη βόρεια Αφρική από την Αίγυπτο έως το Μαρόκο.
Στην Ευρώπη το τατουάζ με χρώμα χρησιμοποιείται από ελάχιστα μεμονωμένα άτομα, ενώ σήμερα, λόγω της τηλεόρασης και των άλλων ηλεκτρονικών μορφών επικοινωνίας (διαδίκτυο, facebook κλπ) η δερματοστιξία πήρε εκρηκτικές διαστάσεις. (Βλέπε και ε
Η Τίσσα Βασιλάκη, σε μία φωτογράφηση, που μας θυμίζει πολύ αρχαία Ελληνίδα, λίγο πριν πάει να κάνει το δικό της ... τατουάζ!
Από την αρχαιότητα, λοιπόν;
Σύμφωνα με όσα αναφέρει ο ιστορικός Ηρόδοτος, οι Αμαζόνες σημάδευαν το σώμα τους κάνοντας δερματοστιξία ή το λεγόμενο "τατουάζ".
Πιο συγκεκριμένα, τον Οκτώβριο του 1994, το περιοδικό «Νational Geographic» κυκλοφόρησε με κύριο θέμα μια μούμια, που βρήκε η επικεφαλής ερευνών του Ινστιτούτου Αρχαιολογίας και Εθνογραφίας του Νοβοσιμπίρσκ Ναταλία Πόλοσμακ.
Η μούμια βρέθηκε στο Καζακστάν, στα μέρη όπου εικάζεται η φύτρα των Ινδοευρωπαίων και όπου, στα χρόνια του Ηροδότου, κάλπαζαν οι Μασσαγέτες. Ανήκε σε μια γυναίκα που έφερε στο σώμα της πολεμικά τατουάζ (ο Ηρόδοτος έγραψε πώς οι Αμαζόνες σημάδευαν το κορμί τους για κάθε εχθρό που σκότωναν) και είχε ταφεί μαζί με τον... οπλισμό της.
Από τότε, επτά ακόμη σωροί γυναικών με οπλισμό βρέθηκαν κοντά στη ρωσική πόλη Ποκρόβκα, χρονολογημένοι στην περίοδο 600 ως 200 π.Χ., αλλά και στη... Βρετανία, σε τάφους Σαρματών (Σαυροματών κατά τον Ηρόδοτο) που υπηρετούσαν ως μισθοφόροι στον ρωμαϊκό στρατό. («Το Βήμα», 10 Ιανουαρίου 2010).
Και οι Αιγύπτιοι;
Σύμφωνα με ένα άλλο ρεπορτάζ, που έκανε η εφημερίδα «Τα Νέα» της Τρίτης 22 Σεπτεμβρίου 2009 με θέμα την διαχρονικότητα του «μέικ απ», το οποίο αποδεικνύεται ανεξίτηλο εδώ και 5.000 χρόνια (!!), μεταξύ άλλων αναφέρονται και τα εξής:
«Το αιγυπτιακό μέικ απ βρέθηκε ανέγγιχτo σε αλαβάστρινα βαζάκια μέσα σε τάφους, καθώς η χρήση του δεν περιοριζόταν στις Αιγύπτιες που ήθελαν να βελτιώσουν την εμφάνιση του προσώπου και του σώματός τους αλλά επεκτεινόταν και στις μούμιες. Οι επιστήμονες κατάφεραν να «αποκρυπτογραφήσουν» τη σύνθεσή του και διαπίστωσαν ότι τα βασικά συστατικά του ήταν σίδηρος και ψευδάργυρος.
Την ίδια τεχνολογία, που βασίζεται στη μίξη των κατάλληλων υλικών της φύσης, φαίνεται πως εφάρμοζαν και στους χρωματισμούς των κεραμικών και των κοσμημάτων τους.
Το προϊόν, όπως ήταν αναμενόμενο, κίνησε το ενδιαφέρον διεθνούς εταιρείας που δραστηριοποιείται στην κοσμετολογία. Ωστόσο, θα πρέπει πρώτα να περιμένει τα αποτελέσματα των επιστημονικών ερευνών που επικεντρώνονται στις επιπτώσεις από τη μακροχρόνια χρήση του στο ανθρώπινο σώμα.
Ένα από τα πιο ενδιαφέροντα συμπεράσματα των ερευνών που πραγματοποιούνται σε εργαστήρια ανά τον κόσμο αφορά τη δυνατότητα των Αιγυπτίων να παράγουν συνθετικές ουσίες τις οποίες χρησιμοποιούσαν καθημερινά για λόγους αισθητικής ή ως φάρμακα. Παράδειγμα αποτελεί μία συνθετική άσπρη ουσία που δημιούργησαν το 3.000 π.Χ. βασιζόμενοι στη νανοτεχνολογία, η οποία εικάζεται ότι χρησιμοποιούνταν στο δέρμα, τα μαλλιά και τα μάτια ως φάρμακο.
Με την ίδια μέθοδο μελετήθηκε και ο ειδικός χρωματισμός του «μπλε των Μάγια», που διασώζεται ακόμη και σήμερα λαμπερό σε κεραμικά του 8ου αιώνα.
Το χρώμα χρησιμοποιούνταν σε αγάλματα, σκεύη, ρούχα, καλλυντικά και τατουάζ και η μεγάλη του ανθεκτικότητα μέχρι πρότινος αποτελούσε γρίφο για τους επιστήμονες. Τελικά, διαπιστώθηκε ότι οφειλόταν στη χημική του σύσταση, που τυποποιήθηκε πρόσφατα, και βασιζόταν στη λάσπη και το φυτό ίντιγκο (indigo).
«Η κατανόηση της προέλευσης και της χρήσης των υλικών από τους αρχαίους πολιτισμούς τα οποία παρέμεναν σταθερά στον χρόνο μπορεί να μας βοηθήσει να μελετήσουμε ουσίες που μπορεί να χρησιμοποιηθούν σε όλους τους τομείς της σημερινής επιστήμης, από τα πιο απλά μέχρι τα πιο σύνθετα, όπως για παράδειγμα στην κατασκευή αποθηκών για πυρηνικά απόβλητα» εξήγησε ο κ. Ντόριχι.»
Εικόνα από την Santa Maria della Scala, φωτογραφία του δρα Salvatore Siano από την ιστοσελίδα του BBC.
Η σκόνη του χρόνου ως τατουάζ ;
Τελευταία διαβάσαμε την είδηση, ότι Ιταλοί επιστήμονες ξεκίνησαν να εφαρμόζουν πρόσφατα την προσφιλέστερη μέθοδο αφαίρεσης τατουάζ στον καθαρισμό μεσαιωνικών και αναγεννησιακών τοιχογραφιών. Τη μέθοδο, όπου χρησιμοποιείται laser αντί χημικών, εφαρμόζει μια ομάδα με επικεφαλής τον δρα Salvatore Siano στο Ινστιτούτο Εφαρμοσμένης Φυσικής (CNR) στη Φλωρεντία της Ιταλίας.
Υποστηρίζεται ότι η χρήση laser στη συντήρηση είναι γνωστή εδώ και μια δεκαετία, πολύ πριν χρησιμοποιηθεί ουσιαστικά για την αφαίρεση των τατουάζ. Ο δρ Siano και οι συνεργάτες του μάλιστα θυμούνται το εξαιρετικό αποτέλεσμα της εφαρμογής της μεθόδου στο χάλκινο άγαλμα του Δαβίδ, έργου του Donatello, στην Πύλη του Παραδείσου.
Η εφαρμογή της μεθόδου στις τοιχογραφίες όμως κρίνεται ως ένα ιδιαίτερα σημαντικό βήμα στην εξέλιξη των μεθόδων συντήρησης εν γένει, καθώς οι τοιχογραφίες αποτελούν ένα εξαιρετικά ευαίσθητο υλικό σε σχέση με άλλα, όπως ο λίθος ή τα μέταλλα. Μέχρι σήμερα, ο καθαρισμός με laser έχει εφαρμοστεί με επιτυχία στις τοιχογραφίες της Sagrestia Vecchia και της Cappella del Manto στην Santa Maria della Scala της Σιένας.
Σε τι όμως υπερτερεί ο καθαρισμός με laser από άλλες μεθόδους συντήρησης;
«Η χρήση χημικών σημαίνει ότι χρησιμοποιούμε κάτι που μπορεί να αντιδρά συνέχεια, ακόμη και μετά από ένα ή δύο χρόνια», εξηγεί ο δρ Siano.
Η δυσκολία όμως έγκειται στην επιλογή του κατάλληλου τύπου laser, και αν αυτό δεν υπάρχει, πρέπει να κατασκευαστεί. Επίσης, έχουν παρατηρηθεί αρνητικά φαινόμενα, όπως αποχρωματισμός, μετά τη χρήση της μεθόδου σε υλικά όπως ο λίθος, και γι αυτό χρειάζονται πάντα έμπειροι χειριστές των ειδικών εργαλείων, καθώς και παραπάνω μελέτη. Πάντως, η ομάδα υποστηρίζει ότι μια νέα γενιά laser έχει ήδη ανακαλυφθεί για την αντιμετώπιση τέτοιων προβλημάτων.
Περισσότερα όμως μπορεί να δει κανείς στο άρθρο του δρα Siano και των συνεργατών του που δημοσιεύεται αυτόν τον μήνα στο Journal of the American Chemical Society.(Πηγή: BBC News, 26/02/10)
Τι έλεγε ο …. Πατροκοσμάς;
Όποιος διαβάσει το βιβλίο μας «Ο Άγνωστος Πατροκοσμάς», θα βρει μία προφητεία που λέει επί λέξει τα εξής:
«Όταν ξεσπάσει πόλεμος στην Δαλματία, και εμφανισθεί ο σημαδεμένος άνθρωπος, πρωταγωνιστής στα αίσχη, κοντά θα είναι η συντέλεια του κόσμου».
Για να εξηγήσουμε παρακάτω τα εξής:
«Ο θυμόσοφος ελληνικός λαός, με τον όρο «σημάδι», εννοεί πολλά πράγματα: σημάδι γραπτό, σημάδι επουλωμένης πληγής, σημάδι ζώου από πυρακτωμένο σίδερο, σημάδι θεϊκό, σημάδι καυτερού εργαλείου, κεντήματος, νίκης, παρθενιάς, σημάδι που δόθηκε με δάδα, σημάδι στίξης, σημάδι συνόρου, τερματισμού αρματοδρομίας, σημάδι Θεού, σημάδι χαραγμένο, σημάδι χαρακτηριστικής νόσου, σημάδι για φωνές παρόρμησης ή εφόδου , αλλά και για σημαδιακό άνθρωπο!
Βλέπουμε, λοιπόν, πόσα πράγματα εννοεί ο λαός μας, όπως και όταν μιλάει για «σημαδεμένο», όπου -σύμφωνα με το παραπάνω Λεξικό- ο όρος σημαίνει: γραπτός (επίθετο τρικατάληκτο) # παράσημος (επ
Το ε'ιδαμε: http://kalyterotera
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου