Σπιρουλίνα Σερρών στο Διάστημα

Είναι ο πρώτος που παρήγαγε σπιρουλίνα στην Ευρώπη, ένα φαγώσιμο φύκι μεγάλης θρεπτικής αξίας που διατίθεται ως συμπλήρωμα διατροφής σε φαρμακεία και καταστήματα βιολογικών προϊόντων και το οποίο, λόγω των πολλών βιταμινών που περιέχει, έχει μπει εδώ και δεκαετίες στο βασικό μενού των... αστροναυτών.

Η επιχείρησή του βραβεύτηκε το 2002 ως η πιο καινοτόμος εταιρεία της χώρας, ενώ με σπιρουλίνα δικής του παραγωγής η Ευρωπαϊκή Επιτροπή Διαστήματος (European Space Agency) διεξήγαγε έρευνες για το πώς θα καταφέρει να παράξει το προϊόν αυτό πάνω στον διεθνή διαστημικό σταθμό (ISS) που βρίσκεται σε τροχιά γύρω από τη Γη!

Ωστόσο, η επιχειρηματική πορεία του 43χρονου Μιχάλη Ζουλουμίδη από τη Νιγρίτα Σερρών, με σπουδές στα οικονομικά και επικεφαλής της επιχείρησης Αλγη, ξεκίνησε από ένα εντελώς διαφορετικό αντικείμενο, τον χώρο της ένδυσης. Από μικρό παιδί βοηθούσε τον πατέρα του στην οικογενειακή βιοτεχνία παραγωγής έτοιμου ενδύματος, με έδρα τη Θεσσαλονίκη. Το 1991 ήταν ο τρίτος κατά σειρά έλληνας επιχειρηματίας που πήρε την απόφαση να μεταφέρει τη μονάδα παραγωγής του στη Βουλγαρία, η οποία και λειτούργησε εκεί για 18 χρόνια, μέχρι το 2009.

Καινοτόμες ιδέες. Αλλά από τα πρώτα χρόνια παραμονής του στη γειτονική χώρα ο κ. Ζουλουμίδης αναζητούσε πιο καινοτόμες επιχειρηματικές ιδέες, με δυνατότητα εφαρμογής τους στην Ελλάδα. Η ιδέα της παραγωγής σπιρουλίνας προέκυψε το 1992 με αφορμή μια μακροχρόνια έρευνα του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και του Ινστιτούτου Γεωλογικών Ερευνών γύρω από τις ιδιότητες των γεωθερμικών πηγών της Νιγρίτας Σερρών, που σε συνδυασμό με την ηλιοφάνεια της περιοχής ταιριάζουν απόλυτα με τις παραμέτρους παραγωγής σπιρουλίνας. Εντελώς τυχαία γνώρισε σε ένα τραπέζι τον επικεφαλής της έρευνας, καθηγητή του Αριστοτελείου Μιχάλη Φυτίκα, που του μίλησε για τα ευρήματά του και τον εντυπωσίασε.

Κάτι η άγνοια κινδύνου, κάτι το νεαρό της ηλικίας, ο 24χρονος τότε επιχειρηματίας αποφάσισε να δοκιμάσει την τύχη του στη σπιρουλίνα, που μέχρι τότε παραγόταν μόνο σε Ινδία, Κίνα και ΗΠΑ. Στάθηκε τυχερός καθώς εντόπισε μαζί με τον τότε συνεταίρο του μια ομάδα επιστημόνων από τη Βουλγαρία που επί χρόνια ασχολούνταν με την παραγωγή σπιρουλίνας για λογαριασμό του αεροδιαστημικού προγράμματος της πρώην Σοβιετικής Ενωσης, αλλά που μετά την κατάρρευση του κομμουνισμού οι εργασίες είχαν σταματήσει. Τους πρότεινε να δουλέψουν μαζί του και το 1997 ξεκίνησε την κατασκευή μιας πρότυπης μονάδας στις Σέρρες.

Το 1999 παρήχθησαν οι πρώτες παρτίδες και το 2001 άρχισε η παραγωγή της σε ταμπλέτες και κάψουλες και η διάθεσή της μέσω φαρμακείων και καταστημάτων διατροφής με την ονομασία «Σπιρουλίνα από τα Θερμά Νιγρίτας». Το 2005 πιστοποιήθηκε ως μοναδικό ευρωπαϊκής παραγωγής βιολογικό προϊόν από τη γερμανική BCS-OEKO Garantie, ενώ το 2007 η εταιρεία του βραβεύτηκε ως η ελληνική επιχείρηση με την πιο αλματώδη αύξηση.

Μύθος και αλήθεια. Γιατί όμως πολλοί αποκαλούν τον Μιχάλη Ζουλουμίδη «ο Ελληνας που ταΐζει τους αστροναύτες»; «Οχι, δεν έχουμε προμηθεύσει τη NASA - όπως κάποιοι νομίζουν -, συνεργαστήκαμε ωστόσο το 2008 με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή Διαστήματος (ΕΣΑ), μέσω του προγράμματός της MELiSSA» εξηγεί ο βορειοελλαδίτης επιχειρηματίας. Στόχος του προγράμματος ήταν το πώς θα καταστεί δυνατή η παραγωγή πάνω στον διεθνή διαστημικό σταθμό ISS συγκεκριμένων προϊόντων διατροφής, σαν τη σπιρουλίνα, προκειμένου να μπορούν να τραφούν μακράς διάρκειας επανδρωμένες αποστολές χωρίς να χρειάζεται η μεταφορά προμηθειών από τη Γη. Οι έρευνες στις εγκαταστάσεις της ΕΣΑ στην Ισπανία διεξήχθησαν με σπιρουλίνα από τα Θερμά Νιγρίτας, που έχει ανακηρυχθεί πολλές φορές ως η καλύτερη σε ποιότητα σε όλο τον κόσμο.

Γιατί είναι όμως τόσο πολύτιμο θρεπτικά αυτό το προϊόν; «Γιατί η σπιρουλίνα, που ονομάζεται έτσι επειδή τα κύτταρά της σχηματίζουν μια ελικοειδή σπειροειδή ίνα, περιέχει περισσότερες από 100 πολύτιμες θρεπτικές ουσίες και έχει πολύ μεγάλη πεπτικότητα (95%) σε σύγκριση με αυτή των περισσοτέρων τροφίμων. Προσφέρει πνευματική διαύγεια, ενδείκνυται για τους αθλητές, ενώ ενισχύει τα μέγιστα το ανοσοποιητικό σύστημα, συμβάλλει στη μείωση της χοληστερόλης και έχει αντικαρκινικές και αντιοξειδωτικές ιδιότητες.

Γραφειοκρατική τρέλα. Τα τέσσερα τελευταία χρόνια η εταιρεία Αλγη προσπαθεί να αναπτυχθεί, με στόχο οι 3,5 τόνοι που παράγει σήμερα να φτάσουν σύντομα τους 8. «Ως εταιρεία είμαστε μεγάλη για τη ζήτηση της ελληνικής αγοράς αλλά πολύ μικρή για τα δεδομένα του εξωτερικού» λέει ο κ. Ζουλουμίδης. Η εταιρεία επιδιώκει συγκεκριμένα να επιδοτηθεί για τη δημιουργία νέων εγκαταστάσεων, δηλαδή δεξαμενών και θερμοκηπίων, σαν αυτές που βρίσκονται σε λειτουργία, συνολικού ύψους 1,2 εκατ. ευρώ. Στο πλαίσιο αυτό επιδιώκει να ενταχθεί στο πρόγραμμα «Υδατοκαλλιέργεια» του υπουργείου Ανάπτυξης χωρίς επιτυχία μέχρι σήμερα, αφού έχει μπλέξει στα γρανάζια της ελληνικής γραφειοκρατικής τρέλας.

Προ ημερών και ενώ ετοιμαζόταν να υποβάλει το σχετικό αίτημα, η Πολεοδομία Σερρών την ενημέρωσε ότι δεν την αναγνωρίζει ως επιχείρηση με θερμοκήπια, με το επιχείρημα ότι μέσα σε αυτά δεν είναι λογικό να καλλιεργούνται φύκια! Πίσω από την απάντηση αυτή κρύβεται μια άλλη στρέβλωση.

Το φύκι εντάσσεται στις υδατοκαλλιέργειες, και το αρμόδιο υπουργείο είναι το Ναυτιλίας στο οποίο και έχει υπαχθεί από το 2009 ο τομέας της αλιείας. Ετσι, η επένδυση μπλοκάρει αφού οι αρμόδιες υπηρεσίες διερωτώνται, όπως λέει ο κ. Ζουλουμίδης, «πώς είναι δυνατόν ένα φύκι, για το οποίο αρμόδιο είναι το υπουργείο Ναυτιλίας, να καλλιεργείται μέσα σε θερμοκήπιο, όπου συνήθως καλλιεργούνται κηπευτικά και για τα οποία αρμόδιο είναι το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης»!