Πόση ελευθερία χωράει στην εποχή της Google; Ασφαλώς, όση επιτρέπουν οι ιδρυτές της. Η εταιρεία που το 1998 κατασκεύασε τη δημοφιλέστερη μηχανή αναζήτησης στον κόσμο αλλάζοντας τον τρόπο με τον οποίο οι άνθρωποι ψάχνουν πληροφορίες άλλαξε χθες και την πολιτική απορρήτου των υπηρεσιών της προκαλώντας έντονες αντιδράσεις.
Χρήστες του Διαδικτύου και ειδικοί στην προστασία των προσωπικών δεδομένων έκαναν λόγο για «καίριο πλήγμα στην ιδιωτικότητα», ενώ η Κομισιόν ανακοίνωσε ότι η νέα πολιτική της Google παραβιάζει το κοινοτικό δίκαιο.
Χρήστες του Διαδικτύου και ειδικοί στην προστασία των προσωπικών δεδομένων έκαναν λόγο για «καίριο πλήγμα στην ιδιωτικότητα», ενώ η Κομισιόν ανακοίνωσε ότι η νέα πολιτική της Google παραβιάζει το κοινοτικό δίκαιο.
Η Ευρωπαϊκή Ενωση ζήτησε πριν από λίγες ημέρες από την Αρχή Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων της Γαλλίας (CNIL) να εξετάσει την πολιτική που έθεσε από χθες σε ισχύ η Google. Το πόρισμα των Γάλλων επιβεβαίωσε τους αρχικούς φόβους.
«Ανησυχούμε βαθύτατα ότι οι νέοι κανόνες δεν είναι σύμφωνοι με την ευρωπαϊκή νομοθεσία. Επιπλέον, οι προβλεπόμενοι κανόνες διαφάνειας δεν έχουν εφαρμοστεί», δήλωσε χθες η επίτροπος Δικαιοσύνης Βίβιαν Ρέντινγκ στον ραδιοφωνικό σταθμό BBC 4. «Η προστασία των προσωπικών δεδομένων είναι βασικός κανόνας της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Εμπεριέχεται στις συνθήκες της. Δεν είναι προαιρετική, είναι υποχρεωτική», πρόσθεσε η κ. Ρέντινγκ.
Η γαλλική Αρχή απεφάνθη ότι ο νέος κανονισμός απορρήτου παραβιάζει την ευρωπαϊκή νομοθεσία. Στις 27 Φεβρουαρίου ενημέρωσε την Google ότι θα ηγηθεί πανευρωπαϊκής έρευνας, που θα θέσει στο μικροσκόπιο τους όρους της νέας πολιτικής. Η Κομισιόν ζήτησε από την εταιρεία να αναστείλει προσωρινά την εφαρμογή των νέων κανόνων. Η Google όμως δεν συμμορφώθηκε και από χθες έθεσε σε ισχύ την αμφιλεγόμενη πολιτική της.
Οι νέοι κανόνες που θέσπισε ο κολοσσός των ηλεκτρονικών αναζητήσεων επιτρέπουν να διαμοιράζονται τα προσωπικά δεδομένα, που - έτσι κι αλλιώς - συλλέγονται από τις υπηρεσίες της Google, σε όλες τις υπόλοιπες πλατφόρμες της εταιρείας: στον ιστότοπο αναπαραγωγής βίντεο YouTube, στο ηλεκτρονικό ταχυδρομείο Gmail, στο κοινωνικό δίκτυο Google+ και στον ιστότοπο Blogger, ο οποίος φιλοξενεί τα ιστολόγια με την κατάληξη «blogspot.com».
Η Google είχε ανακοινώσει από τον περασμένο Ιανουάριο ότι σκοπεύει να «απλοποιήσει» τους όρους προστασίας της ιδιωτικότητας στις υπηρεσίες της, ενοποιώντας από την 1η Μαρτίου τις 60 διαφορετικές πολιτικές που εφήρμοζε, σε μία «βίβλο» απορρήτου που θα ισχύει για όλες τις πλατφόρμες της.
Το επιχειρηματικό μοντέλο της Google, η πώληση διαφημίσεων που εξατομικεύονται για κάθε χρήστη, βασίζεται στη συλλογή πληροφοριών για όσους σερφάρουν στο Ίντερνετ χρησιμοποιώντας τις υπηρεσίες της. Μέχρι χθες, οι πληροφορίες αυτές δεν ξέφευγαν από τα «όρια» της κάθε πλατφόρμας. Για παράδειγμα, μια αναζήτηση για ένα τραγούδι στο YouTube δεν επηρέαζε τα αποτελέσματα ή τις διαφημίσεις που συναντούσε ο χρήστης σε άλλους ιστότοπους της Google, όπως το Gmail. Από χθες αυτό έπαψε να ισχύει.
Η Google υποστηρίζει ότι η νέα πολιτική συμβάλλει στην ταχύτερη εξατομίκευση των αποτελεσμάτων αναζήτησης και των διαφημίσεων που προβάλλονται σε κάθε χρήστη. Οι χρήστες της Google θα έχουν παρατηρήσει ότι οι διαφημίσεις προσαρμόζονται στα… ενδιαφέροντά τους. Ακόμη και αν οι χρήστες διαφωνούν με την πολιτική απορρήτου της Google, δεν θα έχουν τη δυνατότητα να εξαιρεθούν από τους όρους της αν θέλουν να συνεχίσουν να χρησιμοποιούν τις υπηρεσίες της εταιρείας.
Οι επικρίσεις
Τις τελευταίες εβδομάδες, χιλιάδες χρήστες του Ιντερνετ επικρίνουν μέσα από τα κοινωνικά δίκτυα τη νέα πολιτική απορρήτου της Google.
Σε ηλεκτρονική ψηφοφορία που διεξήγαγε η βρετανική εφημερίδα «The Daily Telegraph», το 77% των χρηστών είχε - έως χθες το βράδυ - δηλώσει ότι ανησυχεί για τη νέα πολιτική απορρήτου της Google.
Παράλληλα, οι αναγνώστες της βρετανικής «The Guardian» βομβάρδισαν χθες το απόγευμα με ερωτήσεις το στέλεχος της Google Πίτερ Μπάρον, ο οποίος συμμετείχε σε ζωντανό διάλογο μαζί τους. Οταν ένας αναγνώστης τού επισήμανε ότι η συγκέντρωση των προσωπικών δεδομένων ενέχει τον κίνδυνο μαζικής υποκλοπής και διαρροής τους στο Ιντερνετ, ο Μπάρον απάντησε κάνοντας… ιστορική αναδρομή στην πολιτική που ακολουθεί η εταιρεία.
Το στέλεχος της Google παραδέχθηκε ότι η εταιρεία αποθηκεύει τα δεδομένα των χρηστών της για πάντα, εκτός αν κάποιος τα σβήσει χειροκίνητα ή διαγράψει τον λογαριασμό του. Δεν αρνήθηκε, επίσης, ότι η Google αξιοποιεί τις αναζητήσεις των χρηστών, προβάλλοντας διαφημιστικό υλικό με αντίστοιχο περιεχόμενο.
Το χρονικό των παραβιάσεων και το δικαίωμα των πολιτών στη... λήθη
Είναι ίσως η μόνη εταιρεία στον κόσμο που κατάφερε να μετατρέψει το όνομά της σε ρήμα. «Google» (ελληνιστί «γκουγκλάρω») σημαίνει στα αγγλικά «αναζητώ (μέσω του Google) πληροφορίες στο Ιντερνετ». Το ρήμα συμπεριελήφθη το 2006 ως λήμμα στα δύο κορυφαία λεξικά της αγγλικής γλώσσας στον κόσμο: στο Oxford English Dictionary και στο Merriam - Webster Collegiate Dictionary.
Η καταλυτική επιρροή της Google στην ψηφιακή εποχή δεν πέρασε απαρατήρητη ούτε από τους ανταγωνιστές της, αλλά ούτε και από τις δικαστικές αρχές δεκάδων κρατών, τις οποίες κατά καιρούς απασχόλησαν τα έργα και οι ημέρες της εταιρείας.
Η Google βρίσκεται επίσης στο στόχαστρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και της Ομοσπονδιακής Επιτροπής Εμπορίου των ΗΠΑ, οι οποίες διερευνούν τον τρόπο με τον οποίον η εταιρεία κατατάσσει τα αποτελέσματα αναζήτησης που προβάλλει και κατά πόσο ευνοεί τα δικά της προϊόντα έναντι ανταγωνιστικών υπηρεσιών.
Τον Μάιο του 2010 είχε προκληθεί σάλος μετά τη δημοσιοποίηση της παραβίασης προσωπικών δεδομένων από την υπηρεσία Street View της Google. Τα οχήματα της εταιρείας που κυκλοφορούσαν στους δρόμους και τραβούσαν φωτογραφίες συνέλεγαν επί τέσσερα χρόνια προσωπικά δεδομένα ανυποψίαστων πολιτών.
Δικαστικές και άλλες Αρχές σε όλο τον κόσμο έθεσαν υπό διερεύνηση τη λειτουργία του Street View, ενώ αρκετές χώρες απαγόρευσαν την υπηρεσία. Στην Ελλάδα η Αρχή Προστασία Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα απαγόρευσε τη λήψη φωτογραφιών από τα αυτοκίνητα της Google τον Μάιο του 2009.
«Δικαίωμα στη λήθη»
Οι αναλυτές της αγοράς του Διαδικτύου συμφωνούν στην εκτίμηση ότι η Google μάλλον... ατύχησε στην επιλογή της να θέσει τώρα σε εφαρμογή τη νέα πολιτική απορρήτου των υπηρεσιών της. Λίγες εβδομάδες νωρίτερα, στα τέλη του περασμένου Ιανουαρίου, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αποφάσισε να αυστηροποιήσει τη νομοθεσία περί προστασίας των προσωπικών δεδομένων.
Σύμφωνα με τους κανόνες που έχουν προταθεί, οι εταιρείες που δραστηριοποιούνται στο Ιντερνετ - όπως η Google, το facebook και η Yahoo! - θα είναι υποχρεωμένες να ζητούν την άδεια των χρηστών πριν αποθηκεύσουν ή πουλήσουν τα δεδομένα τους σε διαφημιστικές ή άλλες εταιρείες.
Εάν οι κανόνες αυτοί ισχύσουν, οι χρήστες του Διαδικτύου θα μπορούν ακόμη να απαιτήσουν την διαγραφή όλων των προσωπικών τους δεδομένων. Πρόκειται για το λεγόμενο «δικαίωμα στη λήθη», βάσει του οποίου ο κάθε πολίτης μπορεί να ζητά από τις εταιρείες να διαγράψουν οριστικά τα προσωπικά του στοιχεία τα οποία τηρούνται σε βάσεις δεδομένων.
Σύμφωνα με την Κομισιόν, μόλις το ένα τέταρτο των χρηστών κοινωνικών δικτύων (26%) και το 18% όσων προβαίνουν σε ηλεκτρονικές αγορές αισθάνονται ότι έχουν τον πλήρη έλεγχο των δεδομένων τους.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου