Kάλυπταν το έγκλημα του Στάλιν Ρούσβελτ και Τσόρτσιλ γνώριζαν ότι οι Σοβιετικοί είχαν δολοφονήσει 22.000 Πολωνούς στο δάσος του Κατίν

Ο Φράνκλιν Ρούζβελτ και ο Γουίνστον Τσόρτσιλ γνώριζαν αλλά συγκάλυψαν τις αποδείξεις ότι η σοβιετική μυστική αστυνομία είχε δολοφονήσει χιλιάδες πολωνούς στρατιώτες στο δάσος του Κατίν, το 1940, επειδή φοβούνταν ότι αυτό θα αποξενώσει τον σύμμαχό τους στον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, Ιωσήφ Στάλιν. Αυτό αποκαλύπτουν ντοκουμέντα που δόθηκαν χθες στη δημοσιότητα από τα Εθνικά Αρχεία των ΗΠΑ.

Περισσότεροι από 22.000 πολωνοί στρατιώτες και αξιωματικοί, που ως πολίτες ήταν γιατροί, δικηγόροι και εκπαιδευτικοί, έχασαν τη ζωή τους έπειτα από εντολή του Στάλιν στη σφαγή του Κατίν, στη Δυτική Ρωσία. Πολλοί από αυτούς μεταφέρθηκαν με φορτηγά από στρατόπεδα συγκέντρωσης, πυροβολήθηκαν στο κεφάλι από πίσω και ρίχθηκαν σε μαζικούς τάφους. Η σφαγή ρίχνει ακόμη βαριά τη σκιά της στις σχέσεις μεταξύ Ρωσίας και Πολωνίας, αλλά τα νέα ντοκουμέντα στρέφουν αλλού το ενδιαφέρον: στο ότι τόσο η Ουάσιγκτον όσο και το Λονδίνο απέφυγαν να κατηγορήσουν το Κρεμλίνο, παρότι ήξεραν ότι η διαταγή είχε προέλθει από εκεί. Αντιθέτως, επί χρόνια υποστήριζαν την επίσημη εκδοχή της Σοβιετικής Ενωσης ότι η ναζιστική Γερμανία ήταν υπεύθυνη για τη σφαγή στο Κατίν, μόλο που δεκάδες αναφορές των μυστικών υπηρεσιών και καταθέσεις μαρτύρων αποδείκνυαν το αντίθετο.

ΜΑΡΤΥΡΙΕΣ. Σε αποκλειστικό του ρεπορτάζ το πρακτορείο Ασοσιέιτεντ Πρες αναφέρει ότι ως απάντηση σε πληροφοριοδότες που ήθελαν να ενημερώσουν για τα γεγονότα στο Κατίν, οι αμερικανικές στρατιωτικές μυστικές υπηρεσίες ανέφεραν: «Εάν εννοείτε την υπόθεση του Κατίν ενδιαφερόμαστε μόνο εάν τα στοιχεία σας δείχνουν την ενοχή των Γερμανών». Η Ρωσία παραδέχθηκε τη σφαγή μόλις το 1990, αφού επί πέντε δεκαετίες την απέδιδε στους Ναζί, οι οποίοι ωστόσο δεν κατέλαβαν την περιοχή παρά το 1941. Στα ντοκουμέντα περιλαμβάνεται και η μαρτυρία του αμερικανού αιχμαλώτου πολέμου, αντισυνταγματάρχη Τζον Βαν Βλιτ, τον οποίο μετέφεραν στον τόπο της σφαγής οι γερμανοί φύλακές του και κατόπιν έστειλε κωδικοποιημένα μηνύματα στη χώρα του για τα όσα είδε.

Το έγγραφο αυτό - μαζί με περίπου 1.000 ακόμη - που δόθηκε στη δημοσιότητα αποδεικνύει ότι η αμερικανική και η βρετανική κυβέρνηση γνώριζαν πολύ καλά ότι ο Στάλιν είχε δώσει την εντολή, δεν ήθελαν όμως να χαλάσουν τις σχέσεις τους μαζί του. Τα πρώτα χρόνια μετά τον πόλεμο η αντίδραση κάποιων αμερικανών αξιωματούχων για τη συγκάλυψη προκάλεσε τη δημιουργία μιας ειδικής κοινοβουλευτικής επιτροπής στις ΗΠΑ προκειμένου να ερευνηθεί το Κατίν. Στο πόρισμά της, το 1952, η επιτροπή κατέληξε ότι δεν υπήρχε αμφιβολία για τη σοβιετική ενοχή, χαρακτήρισε τη σφαγή ως «ένα από τα πιο βάρβαρα διεθνή εγκλήματα στην παγκόσμια Ιστορία» και πρότεινε οι υπεύθυνοι να δικαστούν από διεθνές δικαστήριο. Παρά τα συμπεράσματα αυτά, ο Λευκός Οίκος τήρησε τη σιωπή του επί δεκαετίες, δείχνονταν απροθυμία να θίξει ένα θέμα που θα είχε αυξήσει την πολιτική ένταση με τους Σοβιετικούς στη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου.

Οι Πολωνοί πάντως πίεζαν, μέσω της εξόριστης κυβέρνησής τους στο Λονδίνο, από το 1940 τον Τσόρτσιλ και τον Ρούζβελτ να διεξαγάγουν έρευνες προκειμένου να αποδειχθεί ότι το έγκλημα ήταν των Σοβιετικών. Μάλιστα ο Ρούζβελτ σε επιστολή του προς τον Στάλιν αναφέρει ότι ο πολωνός ηγέτης στρατηγός Σικόρσκι «κάνει λάθος» που πιέζει για έρευνα.