Η «ανυπακοή» βγήκε στην... παρανομία!

Της ΝΤΙΝΑΣ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ

Διαστάσεις μετωπικής σύγκρουσης έχει πάρει η αντιπαράθεση κυβέρνησης-κοινοπραξιών με το κίνημα κατά των διοδίων, αλλά και ευρύτερα με το μέτωπο ανυπακοής που ακολουθεί τη λογική τού «Δεν πληρώνω».

Οι τελευταίες εξελίξεις δεν φαίνεται να κάμπτουν την αγωνιστικότητα των πολιτών που... σηκώνουν την μπάρα. Και τονίζουν ότι «το κράτος εκτελεί χρέη χωροφύλακα των κοινοπραξιών» Η δρομολόγηση μιας σειράς ποινικών κυρώσεων και αυστηρών προστίμων από το αρμόδιο υπουργείο σε όσους αρνούνται να καταβάλλουν χρηματικό αντίτιμο σε διόδια και μέσα μαζικής μεταφοράς (ΜΜΜ) δημιουργεί σκηνικό πολέμου ανάμεσα στις δύο πλευρές. Αυτό ωστόσο δεν φαίνεται να πτοεί τους πολίτες που συμμετέχουν ενεργά στο κίνημα «ανυπακοής».
«Με τη συγκεκριμένη τροπολογία, ποινικοποιούν τη φτώχεια και την ανέχεια στις οποίες μας έχει οδηγήσει και πάλι η ίδια η κυβέρνηση» υπογραμμίζει ο Κώστας Θεοδωρόπουλος, από την «Ακρίβεια stop», τους «Επιβάτες Θεσσαλονίκης» και το «Κίνημα Ενάντια στα Διόδια». «Πρόκειται για πράξη κοινωνικής αναλγησίας εκ μέρους της κυβέρνησης, η οποία δεν αντιλαμβάνεται σε τι κατάσταση έχει φέρει την ελληνική κοινωνία» συμπληρώνει.
«Επιχειρείται μια ολομέτωπη επίθεση εναντίον του κινήματος, η οποία έχει στόχο αφ' ενός τον εκφοβισμό των πολιτών που μετέχουν και κατά συνέπεια τη διάλυση του συνεχώς διογκούμενου κινήματος και, αφ' ετέρου, την ηθική απαξίωσή του. Εξ ου και οι χαρακτηρισμοί "τζαμπατζήδες" και "αντικοινωνικοί", από το κυβερνητικό μπλοκ και όχι μόνο» μας λέει άλλος εκπρόσωπος του κινήματος κατά των διοδίων.
«Στο επόμενο διάστημα περιμένουμε ποινικοποίηση και όσων δεν μπορούν να πληρώσουν τους λογαριασμούς της ΔΕΗ. Εμείς συνεχίζουμε γιατί είναι ζήτημα επιβίωσης. Και δεν πληρώνουμε επειδή δεν μας πληρώνουν» επιμένει ο κ. Θεοδωρόπουλος.
Ο «πόλεμος» που ξεκίνησε τις τελευταίες μέρες διεξάγεται με συνδυασμένες κινήσεις. Την περασμένη Τετάρτη σε κοινή συνέντευξη τύπου οι εκπρόσωποι των πέντε κοινοπραξιών υπέδειξαν στην κυβέρνηση (εκτός από την επιβολή ποινών μέσω του ΚΟΚ) να χαρακτηριστεί η άρνηση πληρωμής πλημμέλημα, που θα επισύρει τις ανάλογες ποινές.
Την επόμενη μέρα κιόλας, η κυβέρνηση ενσωμάτωσε σχετική τροπολογία στο σχέδιο νόμου για τις αστικές συγκοινωνίες, σύμφωνα με την οποία η μη πληρωμή αντιτίμου στα ΜΜΜ θα αποτελεί ποινικό αδίκημα. Ταυτόχρονα η άρνηση πληρωμής των διοδίων θα θεωρείται παράβαση του ΚΟΚ και θα επισείει πρόστιμο 200 ευρώ. Εν προκειμένω το σήκωμα της μπάρας παύει πια να αποτελεί αστική διαφορά (πολίτη-κοινοπραξίας) και εμπίπτει στην αρμοδιότητα της αστυνομίας.
Ταυτόχρονα το διοικητικό συμβούλιο της ΤΡΑΜ Α.Ε. έλαβε απόφαση για κατάθεση μηνυτήριας αναφοράς κατ' αγνώστων, με αιτιολογία τις πρόσφατες καταστροφές μηχανημάτων. Από την εταιρεία διευκρινίζεται ότι δεν έχει αποφασιστεί εάν και πότε θα κατατεθεί η μηνυτήρια αναφορά, «καθώς επιχειρείται να μην οξυνθεί περαιτέρω το ήδη τεταμένο κλίμα».
Πριν από λίγες μέρες είχαν κληθεί σε απολογία εννέα μέλη της συντονιστικής επιτροπής φορέων και κατοίκων ΒΑ Αττικής «Ενάντια στα Διόδια», έπειτα από ποινική δίωξη που τους ασκήθηκε. «Οι κατηγορίες που απαγγέλθηκαν είναι συκοφαντική δυσφήμηση, φθορά ξένης περιουσίας, παρακώλυση συγκοινωνιών και παράνομη βία, για τις μαζικές συγκεντρώσεις που είχαμε πραγματοποιήσει στα Διόδια Αφιδνών πριν από περίπου έναν χρόνο» μας λέει ο Χρήστος Παναγής, πολιτικός μηχανικός και ένας από τους εννέα που εκλήθησαν στον εισαγγελέα.
Και προσθέτει: «Ο τρόπος που κινήθηκε η όλη διαδικασία, ως κατεπείγουσα, η μη προσωποποίηση των κατηγοριών και η αμφίβολη νομική στήριξή τους αποκαλύπτουν τον μοναδικό λόγο της όλης προσπάθειας: την επιχείρηση κατατρομοκράτησης και ανακοπής του συνεχώς ογκούμενου κινήματος των πολιτών, που αμφισβητεί πολύμορφα τη νομιμότητα των διοδίων.
«Επιχειρείται, δηλαδή», διευκρινίζει ο ίδιος, «μια δίωξη φρονηματική και προσχηματική, με αποκλειστικό σκοπό τον εκφοβισμό των πολιτών και ιδίως όσων πρωτοστατούν στον αγώνα για την απελευθέρωση των δημόσιων δρόμων από τα διόδια. Δυστυχώς για την εταιρεία και από το μέχρι τώρα ιστορικό της υπόθεσης, ενδείξεις τέλεσης αξιόποινων πράξεων συντρέχουν όχι σε βάρος μας, αλλά σε βάρος της».
Σύμφωνα με τον κ. Παναγή, η είσπραξη των διοδίων από τη Νέα Οδός Α.Ε γίνεται κατά παράβαση του νόμου 3.555/2007, ο οποίος κύρωσε τη σύμβαση παραχώρησης. Γιατί μέχρι σήμερα, ενάμισι έτος μετά τη λήξη των προθεσμιών, καμία από τις συμβατικές υποχρεώσεις της εταιρείας δεν έχει εκπληρωθεί. Ταυτόχρονα, όμως, αυτή εισπράττει αυξημένα διόδια από τους παλιούς και τους νέους σταθμούς. Και επιπλέον έχει εισπράξει από το Δημόσιο 132 από τα 300 εκατομμύρια ευρώ.
Σε κάθε περίπτωση, οι τελευταίες εξελίξεις δεν φαίνεται να κάμπτουν την αγωνιστικότητα των πολιτών: «Συνεχίζουμε τον αγώνα μας με κάθε νόμιμο μέσο. Οι κινήσεις της κυβέρνησης στρέφονται ενάντια στην πλειοψηφία της ελληνικής κοινωνίας. Το κράτος εκτελεί χρέη χωροφύλακα των κοινοπραξιών. Δεν είμαστε τζαμπατζήδες. Τζαμπατζήδες είναι όσοι κρύβονται πίσω από τις συμβάσεις, πίσω από τη διαπλοκή που σήμερα πληρώνουμε όλοι. Δεν θα εγκαταλείψουμε τον αγώνα, παρά τα εμπόδια και τις παγίδες» επισημαίνει ο Στράτος Λουπάτατζης από το συντονιστικό της ΒΑ Αττικής.

ΜΙΧ. ΣΤΑΘΟΠΟΥΛΟΣ (Καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών, πρώην υπουργός Δικαιοσύνης)

«Είναι επικίνδυνη η διεύρυνση της κίνησης»

Στο μέτρο που το κίνημα «Δεν πληρώνω» θέλει να αναδείξει την ανάγκη για εκλογίκευση των διοδίων και διευκόλυνση των συχνών χρηστών στις τοπικές μετακινήσεις, υπάρχει δικαιολογία, υπάρχει κατανόηση, μολονότι μπορούσαν να επιλεγούν άλλοι τρόποι, κινούμενοι μέσα στο πλαίσιο της νομιμότητας.

Η κυβέρνηση πρέπει να πήρε το μήνυμα. Η επιμονή όμως στο «Δεν πληρώνω» και η συνέχιση, ενδεχομένως δε και η διεύρυνση, της κίνησης και σε άλλες υποχρεώσεις των πολιτών είναι εξαιρετικά επικίνδυνη. Δεν είναι μόνο ότι ανακόπτει την εκτέλεση έργων απαραίτητων προς όφελος της ολότητας. Το χειρότερο είναι ότι εκπέμπει πνεύμα γενικευμένης ανομίας σε μια κοινωνία όπως η ελληνική, που υποφέρει ήδη από ανάλογα φαινόμενα.
Τέτοια νοοτροπία, με το σπέρμα της μεταδοτικότητας που ενέχει, θα έδινε πρόσχημα στον καθένα (όχι μόνο σ' αυτούς που έχουν ανάγκη αλλά και σε όσους θέτουν τους ιδιοτελείς σκοπούς τους πάνω από το γενικό συμφέρον) να θεωρούν ότι μπορούν να περιφρονούν τους νόμους και να πράττουν κατά βούληση ό,τι τους συμφέρει. Αυτό θα σήμαινε σοβαρή υποχώρηση σε επίπεδο όχι μόνο δημοκρατίας αλλά και πολιτισμού. Θα καταλήγαμε σε μια κοινωνία της αυθαιρεσίας και όχι του κράτους δικαίου. Γι' αυτό είναι ανάγκη να σταματήσει το φαινόμενο της «ανυπακοής» στους νόμους.

ΚΩΝ. ΠΑΠΑΔΑΚΗΣ (δικηγόρος κινήματος κατά διοδίων)

«Η μη καταβολή διοδίων δεν στοιχειοθετεί αδίκημα»

«Η έννομη τάξη της χώρας και οι μηχανισμοί της χρησιμοποιούνται σαν μπράβος για την είσπραξη των διοδίων των κοινοπραξιών. Γεγονός που θα αποδοκιμαστεί από το σύνολο της κοινωνίας.

Η μη καταβολή διοδίων σε καμία περίπτωση δεν στοιχειοθετεί αδίκημα και η ένταξή της ως παράβαση του ΚΟΚ είναι αντίθετη με τον σκοπό και τις θέσεις του ΚΟΚ, που είναι η ασφάλεια της οδικής κυκλοφορίας.
Μπαίνει σε ένα νομοθέτημα υπηρετώντας άλλους σκοπούς. Η πολιτεία ποινικοποιεί ή καθιστά αδίκημα και επιβάλλει κυρώσεις σε κάποιον ο οποίος αρνείται να πληρώσει χρήματα σε μία ιδιωτική εταιρεία, προκειμένου να περάσει στο δρόμο, ο οποίος είναι δημόσιος.
Αυτή καθαυτή η υποχρέωσή του, ο εξαναγκασμός του, να πληρώσει για να περάσει, αυτό είναι το αδίκημα για μένα. Η άρνησή του δεν μπορεί να αποτελεί διατάραξη της οδικής κυκλοφορίας για να το αντιμετωπίσει η πολιτεία ως αδίκημα του ΚΟΚ. Αντίθετα, διατάραξη αποτελεί η παρεμβολή εμποδίων (σταθμοί διοδίων) και αδίκημα μάλιστα πολλαπλών μορφών, καθώς η υποχρέωση του οδηγού να σταματάει να πληρώνει είναι παρακώλυση κυκλοφορίας, και ταυτόχρονα περιβαλλοντική εξόντωση από τα καυσαέρια που εκπέμπονται σε πολλαπλάσιο χρόνο».